De kracht (en het gevaar) van social media

De kracht ( en het gevaar ) van social media. Denk jij er wel eens over na wat er kan gebeuren als jouw kind gebruik maakt van social media? Onlangs vond mijn 10-jarige zoon dat hij best Instagram kon installeren. Hij had namelijk op tv gezien dat je met het maken van leuke kiekjes behoorlijk rijk kon worden. Ik heb hem uitgelegd dat ik het niet helemaal eens was met zijn idee om ‘zomaar’ foto`s van allerlei dingen te maken en dat internet zowel goed als slecht kon zijn. Dat een foto helemaal ‘viral’ kon gaan en dat het met de verkeerde foto ook helemaal verkeerd kon aflopen. Dat begreep hij niet echt en dus besloten we een klein onderzoekje te doen.

Inhoudsopgave

De kracht van social media

In dit geval gaan we het even over Facebook hebben, 1 van de meest gebruikte social media kanalen op dit moment. Ik denk dat iedereen wel eens bepaalde berichten voorbij heeft zien komen. Mensen die vermist worden, oud-klasgenoten die gezocht worden voor een reünie of de foto`s zoals hieronder van mijn zoon met de vraag of zijn berichtje zoveel mogelijk gedeeld kan worden.

Een foto of berichtje kan dan snel ‘viral’ gaan. Die oud-klasgenoot is snel gevonden en mensen zijn oplettender als ze de straat op gaan. Misschien dat ze die vermiste persoon toch zien, want die was toch bij hun in de buurt gesignaleerd? Lang leve het internet!

Lees ook: een YouTube kanaal voor mijn kind

Onze foto

We besloten een tekstje op een stuk karton te schrijven en een foto te maken hiervan. We hebben hem gepost op onze facebook-pagina met de vraag deze te delen. Daar werd gehoor aan gegeven. Mensen vinden dit soort dingen leuk. Op een stralende zondagmiddag om 13.30 uur stond hij online en toen kon het spel beginnen.

Natuurlijk bleven de kinderen vragen: “Is hij al gedeeld? Hoeveel likes heb ik al? Kun je zien waar hij gedeeld is? En hoeveel mensen hem gezien hebben?” Ja, dat kon ik. Na een half uur was hij al 19 keer gedeeld, waaronder in Aruba! Er waren al 3 reacties en 293 mensen hadden de foto voorbij zien komen. De kinderen waren helemaal enthousiast en hun oogjes glommen van plezier.

Lees ook: wanneer krijgt mijn kind een mobiele telefoon?

De cijfers

De volgende ochtend kwamen ze enthousiast uit bed. “Is hij nog gedeeld? Laat eens kijken!” Nog half-slaperig greep ik naar mijn telefoon en keek naar de foto. Hij was 304 keer gedeeld, had 72 likes, 13 reacties en was 23.291 keer gezien. Inmiddels was hij al door heel Nederland gegaan. Weer keek ik in 2 paar glimmende oogjes en hoorde kreten als “Supervet” en “Hartstikke cool!”

En toen werd de foto vergeten. Cijfers waren even niet meer belangrijk. Zo nu en dan keek ik nog even snel en ik zag dat de foto ( met Nederlandse tekst! ) inmiddels gedeeld was in Canada, Nieuw-Zeeland, Duitsland en België. Dat verwonderde de kinderen nog het meest. Die mensen kunnen dat toch niet eens lezen?

Ik besloot na precies een week alle cijfers op te schrijven en deze met de kinderen te bespreken. In totaal waren er 115 likes, 25 reacties, was het bericht 793 keer gedeeld en hadden 61.862 mensen het voorbij zien komen. Ze waren enthousiast en vonden het natuurlijk helemaal te gek. Ik ging mee in hun enthousiasme. “Supertof he? Wat zouden jullie vriendjes en leraren daar van vinden? En jullie opa`s en oma`s?” Ja, dat vonden ze een goed idee, misschien moesten we eens even gaan bellen ofzo?

En toen wist ik alle feestvreugde te bederven met 1 simpele vraag: “Wat als die foto niet zo leuk was geweest? Wat als het een foto van jou in je blote kont was geweest?”

Het gevaar van social media

“Doe niet zo stom! Ik zou echt nooit een foto van mezelf in mijn blote kont op Facebook zetten!” was het antwoord. “Jij hoeft het niet zelf te doen.” zei ik. Ik gaf ze het volgende voorbeeld: Stel je voor dat je met een paar vrienden thuis bent en je zit wat te flauwekullen. Dat doen tieners nou eenmaal. Jij trekt je broek omlaag en laat je blote kont zien, Pietje maakt er snel een foto van. Stel dat jullie ruzie krijgen en hij zet die foto op Facebook met wat gemene woorden erbij.

De kinderen kijken me met grote ogen aan. “Wat als je de volgende dag op school komt en iedereen lacht je uit? Wat als iedereen grapjes daarover gaat maken? En wat als kinderen je daarmee gaan pesten?” Ik zie mijn kinderen stilletjes aan de eetkamertafel zitten. Mijn zoon haalt zijn schouders op. “Boeit me niet.” zegt hij. Ik negeer wat hij zegt. “Weet je dat er kinderen zijn die zelfmoord hebben gepleegd vanwege het pesten? Weet je dat er kinderen zijn die niet meer naar school willen hierdoor? En dan heb ik het over een eenvoudige foto die als grapje bedoelt moest zijn.”

Het gevaar van foto`s

Dat is natuurlijk 1 voorbeeld over een foto die je niet eens zelf gepost hebt. Maar hoe zit het met de foto`s en teksten die je wel zelf gepost hebt? De berichtjes van de politie die omstreeks de zomervakantie online komen ( “Zet niet online wanneer je op vakantie gaat!” ) worden door veel mensen vaak weggelachen. “Ik zet niks online en alles is goed afgeschermd, dieven weten echt niet wanneer ik weg ben!” is een veelgehoorde kreet. Ondertussen zie ik op mijn tijdlijn mooie foto`s voorbij komen van vrienden die genieten op een prachtig strand van een welverdiende cocktail…

Hoe eenvoudig is het om over jouw Facebook-pagina te scrollen en alles over jou te weten te komen? Je woonplaats, je familieleden en ook jouw foto`s? Jouw moeder die op haar Facebook-pagina als status zet: “Even bij dochterlief de plantjes water geven terwijl ze lekker met de kinderen geniet van het prachtige Spaanse weer.” is iets wat een inbreker zo geschoten heeft. Je hoeft het dus niet zelf te doen. Maar met die informatie weet hij dus dat jij nu, op dit moment, niet thuis bent. En dat er niemand in jouw huis is. Want waarom zou jouw moeder anders die plantjes water moeten geven?

Door middel van hele leuke en onschuldige foto`s op jouw facebookpagina heeft een inbreker zo door waar jij woont. Een foto van jouw nieuwe plantenbak naast de voordeur, je dochter op haar nieuwe fiets op de oprit, je zoon die jullie auto aan het wassen is. Je denkt misschien dat je niks prijsgeeft, maar je doet het dus wel.

Het gevaar van onbekenden

Bovenstaand filmpje is een waargebeurd verhaal. Het is door de politie van Leicestershire gereconstrueerd en online gezet.

Kinderen zien geen gevaar. Vroeger werd ons gezegd dat je moest uitkijken voor kinderlokkers. Je mocht niet met vreemden mee gaan, ook al beloofde hij je 1000 snoepjes of een schattige nieuwe puppy. Tegenwoordig is het anders. Met een eigen Facebook-account kunnen kinderen hun eigen vriendjes toevoegen. Maar zelfs ik krijg nog regelmatig vriendschapsverzoeken van onbekenden. Als ik dan op hun profiel ga kijken zie ik dat ze bevriend zijn met de zus van een oud-klasgenoot of iets dergelijks, maar accepteren doe ik ze niet.

Voor kinderen is dat anders. Als het de neef is van je vriendinnetje van de basisschool zal het vast wel goed zijn. Bovendien is het hartstikke cool om heel erg veel Facebook-vrienden te hebben, want Pietje heeft er ook al 800. Als jij er ook rond de 800 hebt, wordt je vast en zeker net zo populair als Pietje. Toevoegen dus, die hap!

Persoonlijk contact is zo gemaakt

Van daaruit is de stap naar persoonlijk contact klein. Een prive-berichtje is zo verstuurd. “Wat heb je een leuk shirt aan op die foto! Waar heb je dat gekocht?” Hoppa, het eerst contact is gelegd. Onschuldig he? De zogenaamde ‘groomers’ hebben de tijd. Het contact wordt hechter, mobiele nummers worden uitgewisseld en dankzij de whats-app kunnen ze elke minuut van de dag contact hebben.

Na een aantal weken is deze onbekende niet meer zo onbekend. Er zijn al verschillende persoonlijke gesprekken geweest, kinderen hebben hun ouders al neergezet als de ‘meest saaie ouders ter wereld’ en eigenlijk zijn ze wel nieuwsgierig of die persoon in het echt ook zo leuk is. Tijd om af te spreken.

Kinderen denken daar misschien eventjes over na. Een kinderlokker is het niet, want ze kennen deze persoon. Plus je hebt al heel veel persoonlijke dingen samen gedeeld. Overdag afspreken op een openbare plek is misschien wel een goed idee, want zo merken je ouders niet eens dat je dat achter hun rug om gedaan hebt.

Social media accounts voor kinderen: Ja of Nee?

Om een eigen Facebook account te hebben moet je 13 jaar zijn. Desondanks zie ik verschillende klasgenoten van mijn zoon al hun eigen Facebook-pagina hebben. Moeten kinderen van 9 of 10 jaar ( en soms nog jonger ) beschikken over hun eigen Facebook-pagina? Waar hebben ze dit voor nodig? vraag ik me wel eens af. De personen die ze toevoegen zijn in eerste instantie bekenden: klasgenoten en familieleden.

Wil je toch voor je kinderen een social media account openen? Bespreek dan van tevoren wat jouw kind wel en niet mag. Zorg ervoor dat het account afgeschermd is en bespreek de gevaren. Maak afspraken over foto`s die online worden gezet en zorg er vooral voor dat je zelf ook vriendje/vriendinnetje bent van je kind op het social media kanaal. Bespreek jullie afspraken regelmatig, niet slechts 1 keer in het begin. De kinderlokkers van vandaag de dag komen via social media je huiskamer binnen en je hebt het niet eens in de gaten…

Hebben jouw kinderen hun eigen social media kanalen? En wat zijn de afspraken hierover? Laat het ons weten in de reacties hieronder.

Laura

Mijn naam is Laura, bouwjaar 1982, getrouwd met de liefste van de wereld en moeder van 3.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *